BURGERINITIATIEVEN

We horen u denken: is er een verschil tussen een burgerinitiatief en een petitie? Dat is er zeker. Een burgerinitiatief is namelijk een aparte variant van een petitie. Voor zowel het indienen als de behandeling ervan gelden er andere regels. Hieronder vindt u wat ze beiden inhouden en hoe ze van elkaar verschillen.

 

Burgerinitiatief

Het indienen van een burgerinitiatief werd in 2006 mogelijk en werd daarmee een recht van burgers om onderwerpen of concrete voorstellen op de agenda van een volksvertegenwoordigend orgaan te plaatsen. Hierbij kunt u denken aan de Tweede Kamer, Provinciale Staten, Gemeenteraad enzovoorts. Dit volksvertegenwoordigende orgaan is verplicht te antwoorden op een burgerinitiatief.

 

Als belangrijkste doel werd gesteld dat het burgerinitiatief de band tussen burger en politiek moest versterken en de kloof moest verkleinen. Burgers moesten een stem krijgen en problemen kunnen aankaarten die hen aan het hart gingen. Voor burgerinitiatieven op nationaal niveau gelden de volgende regels:

 

• Het voorstel is concreet, zodat het volksvertegenwoordigende orgaan er een standpunt over kan innemen

• Het initiatief heeft ten minste 40.000 handtekeningen, allen afkomstig van personen van 18 jaar of ouder met de Nederlandse nationaliteit en met een vermelding van naam, adres en geboortedatum

• Het initiatief gaat niet over een onderwerp dat in de afgelopen twee jaar in de Kamer aan de orde is geweest, gaat niet in tegen de normen en waarden van ons land en gaat niet over de Grondwet, belastingen of begrotingen.

 

Een burgerinitiatief trekt meestal minder aandacht dan een petitie, maar hoeft daarmee niet minder succesvol te zijn. De meeste niet-geslaagde burgerinitiatieven worden afgewezen op formele (dus niet-inhoudelijke) gronden.

 

Petitie

Het petitierecht is in veel landen, inclusief Nederland, grondwettelijk vastgelegd. Petities worden gestart door burgers, maar gaan over zaken die de indiener(s) direct aangaan. Hierbij kan worden gedacht aan klachten. Petities bestaan al langer dan burgerinitiatieven; in de tijd van de Republiek waren ze populair omdat er toen nog geen volksvertegenwoordiging bestond. Petities zijn voornamelijk bedoeld om aan te geven dat het tijd is om in actie te komen.

 

Voor petities gelden niet dezelfde regels als voor burgerinitiatieven. Zo worden er geen formele eisen gesteld aan het aantal handtekeningen dat een petitie heeft. Een ander verschil is dat burgerinitiatieven worden aangeboden aan de Commissie voor de Verzoekschriften en Burgerinitiatieven terwijl petities naar de desbetreffende minister gaan. Verder is het desbetreffende volksvertegenwoordigende orgaan bij een burgerinitiatief verplicht om te antwoorden. Dit hoeft het niet te doen bij een petitie. Petities komen vaak op lokaal niveau voor, bijvoorbeeld als buurtbewoners de handen ineenslaan om iets in hun wijk of gemeente te veranderen.

 

Als u meer wilt lezen over burgerinitiatieven en/of petities, kunt u terecht op de volgende websites:

Petitie

Burgerinitiatief