BURGERINITIATIEVEN

De media vormen de sleutel tot politieke aandacht voor je initiatief

 

Door Iris Schut

 

Toen burgers een onderwerp op de politieke agenda mochten zetten door middel van een burgerinitiatief, greep Clean Air in 2006 meteen haar kans. Met de voorwaarde van een minimum aantal handtekeningen van 40.000 stapte de vereniging met een aantal van 62.000 handtekeningen naar de Tweede Kamer. Voorzitter Willem van den Oetelaar zet zich al bijna tien jaar in voor het doel van de vereniging: politieke besluitvorming over een antirookwet voor de horeca.

 

Wek de aandacht van de media

‘’De media hebben het ons mogelijk gemaakt om onze antirookcampagne op de politieke agenda te zetten’’, aldus Van den Oetelaar. Hij ziet dan ook geen enkel nadeel aan de aandacht van de media. ‘’De media zijn een soort podium om je geluid te laten horen.’’ Eén van de tips van Van den Oetelaar om een eigen initiatief succesvol te laten verlopen, heeft dan ook met de media te maken. ‘’Denk een goede mediastrategie uit.’’ Zijn strategie? Gebruik de media om nader tot politici te komen. Politici houden van media-aandacht en al helemaal als ze iets goeds op de agenda zetten. ‘’En dan heb ik dus bereikt wat ik wil: aandacht in de politiek.’’

 

Clean Air naar de politiek

Zo kreeg Clean Air Nederland al snel een aantal politieke partijen achter zich. ‘’GroenLinks was de snelste en de meest overtuigde en de ChristenUnie begint ook steeds dichterbij te komen’’, aldus Van den Oetelaar. Maar om dit onderwerp überhaupt op de politieke agenda te krijgen, was geen gemakkelijk klusje. Toen Clean Air acht jaar geleden met dit initiatief begon, werd er nauwelijks over een antirookwet gesproken. Aan de voorwaarde dat het onderwerp in de voorgaande twee jaren niet besproken mocht zijn in de Tweede Kamer, werd dus makkelijk voldaan. Maar om er vervolgens voor te zorgen dat het wel besproken werd, was nog zo makkelijk niet. ‘’Om als vereniging zonder geld iets teweeg te brengen in Nederland, is heel moeilijk’’, vertelt hij. De media zijn natuurlijk een groot hulpmiddel, maar voordat de media het onderwerp oppikken, moet er wel wat gebeuren.

 

Zo werden er in heel Nederland allemaal kleine initiatieven gestart om het onderwerp onder de aandacht te brengen. ‘’Iedereen is eigenlijk wel voor een antirokerswet, maar dan moet er actie ondernomen worden’’, aldus Van den Oetelaar. Toen het onderwerp steeds meer bespreekbaar werd in Nederland en er steeds meer vrijwillige initiatieven werden gestart, bracht het wat teweeg in Nederland. En dat was het moment dat de media het oppikten. ‘’Voordat politici erover horen, moet het vaak eerst in de media verschijnen. En dat hadden wij toen bereikt’’, vertelt hij. Nadat het voorstel was ingediend in de politiek, hoorde de vereniging vrijwel niets van de behandeling van hun initiatief. Tot ze op een dag van de griffier het nieuws kregen: Het initiatief is niet aangenomen.

 

Steun van verenigingen en organisaties
Deze teleurstellening zorgde er overigens niet voor dat Van den Oetelaar het bijltje erbij neerlegde. De vereniging ging door en vormde een alliantie die bestond uit verschillende verenigingen als  FNV Horecabond, verschillende gezondheidsfondsen en daarbij nog zo’n 25 verenigingen en fondsen. Daarnaast wist de vereniging ook verschillende BN’ers te strikken. Zo vond de vereniging steun bij onder anderen Erica Terpstra, Peter R. de Vries en Gerard Spong.

 

Maar het valt Van den Oetelaar tegen dat de mensen van wie hij juist de steun verwachtte, niets van zich lieten horen. Politici waren stil, maar vooral de terughoudendheid van organisaties als KWF Kankerbestrijding en Het Astmafonds viel hem tegen. ‘’Deze organisaties hebben geen steun gegeven, omdat ze dan hun rokende donateurs zullen verliezen. Een puur financiële motivatie’’, aldus Van den Oetelaar. En eigenlijk hebben de politici een soortgelijke reden: hun rokende achterban zal afhaken en de partij verliest stemmen.

 

Tevredenheid

Maarten van Rijn, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, wil ook het roken in kleine cafés gaan verbieden vanaf juli 2014. Ook zal er strenger worden gecontroleerd op cafés waar niet mag worden gerookt, maar waar het toch gebeurt. ‘’Ondanks dat ons initiatief er in 2006 niet door is gekomen, hebben wij in Nederland veel veranderingen op het gebied van het rookverbod teweeg kunnen brengen’’, concludeert Van den Oetelaar tevreden.